Weekoverzicht #47 2022

Frankrijk verbiedt Google en Microsoft op school, Nederland heeft grote digitale ambities, een nieuwe Europese wet over platformen, glasvezelaanleg in Nederland, en gaat de overheid van Facebook af?

Let op: we verwijzen in deze tekst naar andere websites. Deze websites hanteren een ander cookiebeleid dan wij. Je kunt meestal cookies weigeren in het cookie menu, zodra je op de website terechtkomt. Vergeet niet om op 'lijst met derden' of 'partners' te klikken. Ook daar kun je vaak nog cookies weigeren. Wat Freedom vindt van cookies lees je hier.

Heel Holland glasvezel

Nadat de staatssecretaris van Digitale Zaken de agenda bekend heeft gemaakt, heeft de minister van Economische Zaken en Klimaat de kabinetsstrategie Digitale Economie gepresenteerd. Een van de ambities is het versterken van de digitale infrastructuur in Nederland.

Voor 2030 moeten alle Nederlandse aansluitingen toegang hebben tot breedbandinternet van 1Gb. Op dit moment bestaat deze mogelijkheid voor 91% van de aansluitingen. Ook 19.000 adressen in de zogenaamde buitengebieden horen hierbij. Waar de markt niet inspringt, moet dit gebeuren door actieve overheidsinterventie met staatssteun of door providers te verplichten.   

Wetgevingsoverleg Digitale Zaken  

Op 14 november 2022 vond in de Kamer een groot debat plaats in verband met de begroting van Binnenlandse Zaken, Economische Zaken, Justitie en Veiligheid en Digitale Zaken. Er zijn flink wat moties ingediend waarover op 22 november gestemd zou worden, maar die stemming is uitgesteld.

De overheid werkt aan een waardenkader voor alle afdelingen met concrete instrumenten. Dit kader kan door de overheid worden gebruikt bij inzet van digitalisering, maar zou ook door de private sector kunnen worden gebruikt. Gesprekken met de ‘digitale polder’ zijn voor dit waardenkader belangrijk. Met de polder wordt hier bedoeld partijen als Bits of Freedom, Amnesty en het Rathenau Instituut.

Op deze pagina kun je het debat over de begroting in digitale zaken terugkijken.

Overheid van Facebook af?

De Privacy Company heeft het gebruik van Facebook door de overheid onderzocht. Vanwege dit onderzoek gaat de staatssecretaris in gesprek met Facebook, omdat er risico's zijn vastgesteld die moeten worden verminderd. Er is in het onderzoek zowel gekeken naar de risico’s van persoonsgegevens op Facebook, als naar de mensenrechtenimpact.   

Facebook bepaalt zelf hoe ze omgaat met persoonsgegevens. De overheid gebruikt Facebook als communicatiemiddel met burgers. Voor dit gebruik heeft de overheid geen goede afspraken met Facebook gemaakt. Het gebruik van Facebook levert daarom 7 hoge privacy risico’s op. Op grond van dit onderzoek moet de overheid stoppen met het gebruik van Facebook als de risico’s niet worden verlaagd.

In het mensenrechtenonderzoek is gekeken naar persoonlijke mensenrechten, vrijheden, gelijkheidsrechten en procedurele rechten. Omdat Facebook geen inzicht geeft in haar algoritmes, is het onderzoek niet volledig uit te voeren. Wel is de mogelijke impact onderzocht en aangegeven hoe de impact preciezer kan worden vastgesteld in samenwerking met Facebook.

Facebook bevoordeelt bepaalde meningen boven andere en biedt onvoldoende mogelijkheid om acties te corrigeren of uit te leggen. Omdat het bedrijf niet transparant is, kunnen de risico’s niet worden bewezen, maar ook niet uitgesloten. Daarom is sprake van een groot risico op schendingen van mensenrechten bij gebruik van Facebookpagina’s door de Nederlandse overheid.  

Per brief heeft de staatssecretaris de Kamer hierover ingelicht. Het kan twee kanten op: of Facebook moet de risico’s voldoende wegnemen of de overheid zal stoppen met het gebruik van Facebook.

Je identiteit in je online portemonnee

De overheid denkt na over elektronische identificatie en auhtenticatie, oftewel het eID. De staatssecretaris wil de overheid zelf een online portemonnee laten ontwikkelen, een wallet. Dit wil de overheid zelf doen om te weten hoe het precies werkt en om te onderzoeken welke hobbels moeten worden genomen. Er is veel vertrouwen in DigiD en een publieke wallet is daarom een goed iD, aldus van Huffelen.

Digitale dienstenwet

Op 16 november 2022 is de DSA in werking getreden. DSA staat voor Digital Services Act, in het Nederlands is dat de digitale dienstenwet. De wet ziet op het afnemen van online spullen, diensten en content. De online paltforms waarop je je als consument begeeft worden door deze wet gereguleerd. Door deze wet moeten online grondrechten worden verbeterd.

Wil je beter begrijpen wat de DSA is en voor jou kan betekenen? Dan raden we de podcast van Bits of Freedom aan.

CSAM

In een brief aan de Europese wetgever vragen GL, PvdA en SP uitleg over CSAM. CSAM is een Europese wet die nu in de maak is. De wet is bedoeld om seksueel misbruik van kinderen te voorkomen en te bestrijden. Op dit moment gaat het wetsvoorstel uit van het scannen van alle communicatie van iedereen altijd. De vraag is of deze maatregel noodzakelijk en proportioneel is en of de mogelijkheid van minder ingrijpende maatregelen goed onderzocht is. De partijen vragen om alternatieven, naar de rol van private partijen en meer uitleg.

Internettarieven in Nederland

De Autoriteit Consument en Markt moet volgens de minister van Economische Zaken zorgen voor voldoende concurrentie op de internetmarkt. Eerder waren Kamervragen gesteld vanwege het bericht in de media dat een internetabonnment in Nederland relatief duur is. De ACM werkt momenteel aan een analyse van de markt.

Delta moet glasvezel aanleggen

Delta moet alsnog glasvezel aanleggen in Westland en Midden-Delfland. Delta had in eerste instantie beloofd dit te zullen doen, maar kwam hierop terug omdat het te duur was. De rechter bepaalde dat Delta alsnog de belofte na moest komen, omdat was voldaan aan de gestelde voorwaarde dat 50 procent van de huishoudens zich zou inschrijven. Delta beriep zich op ‘zwaarwegende omstandigheden’ maar dat werd niet gehonoreerd. Binnen twee jaar moet Delta opleveren.

KPN zou koop Deltafiber en Open Dutch Fiber overwegen

In een interview met het Financieel Dagblad meldt KPN dat wordt verwacht dat Delta Fiber en Open Dutch Fiber op den duur te koop zullen zijn. KPN geeft aan interesse te hebben in de koop van de partijen afhankelijk van de voorwaarden.  

Frankrijk verbiedt Microsoft en Google in het onderwijs

De Franse overheid heeft bevestigd dat gratis cloudaanbod van Microsoft en Google door Franse scholen niet mag worden gebruikt. Als een publieke instantie een overeenkomst sluit dan moet worden betaald. Het gratis aanbod komt neer op illegale prijsdumping, aldus het Franse ministerie van onderwijs. Uiteindelijk is deze kwestie te doen om data soevereiniteit: de gegevens van burgers komen immers in de Amerikaanse cloud terecht.

Eerder oordeelde Frankrijk dat betaalde clouddiensten van Microsoft en Google in strijd zijn met de AVG, dat is de de wet op gegevensbescherming. Dit oordeel is gebaseerd op de uitspraak Schrems II van de Europese rechter. In die uitspraak werd bepaald dat doorgifte van EU persoonsgegevens naar de VS niet mocht op basis van de afspraak die toen bestond tussen de EU en de VS. Oftewel: gebruik van een Amerikaanse cloud is een no go.

Nederland heeft onderzoeken laten uitvoeren naar gebruik van Amerikaanse bedrijven door de overheid, maar heeft dit jaar een overeenkomst gesloten met Google. Microsoft had in 2019 al aanpassingen gedaan na onderzoek door de overheid.

In februari dit jaar bleek dat verschillende diensen van Microsoft niet mochten worden gebruikt door de Rijksoverheid en in het onderwijs. Er moest een inschatting worden gemaakt hoe groot de kans is dat Europese gegevens worden opgevraagd en ingezien door de overheid in de VS. Hierover zijn de meningen verdeeld. 

Staatssecretaris van Huffelen heeft bepaald dat de overheid commerciële clouddiensten mag gebruiken. De Autoritiet Persoonsgegevens is kritisch over het cloudbeleid van de overheid.

Leuk om hier even te melden: Freedom is onderdeel van CEDO. CEDO is een coalitie die strijdt voor gebruik van Europese diensten in het onderwijs. Deze alternatieven diensten zouden in de plaats moeten komen van de twee Amerikaanse diensten die nu beschikbaar zijn. Ben je benieuwd naar het werk van de coalitie? Lees er meer over of sluit je aan.